Elektronik dünyasının efsane entegre devresi 555’i incelediğimiz serinin dördüncü bölümünde bu çipin en temel kullanımlarından biri olan bistable multivibrator’ü inceleyeceğiz.
İlk bölümde 555’in temelde ne olduğundan bahsetmiş ve ilginç hayat hikayesine değinmiştik. İkinci bölümde ise astable multivibrator kurulumunu ve üçüncü bölümde de monostable multivibrator’ü anlatmıştık.
Astable kelimesinin kararsız, monostable kelimesinin ise tek kararlı anlamına geldiğini hatırlayalım. Bistable ise iki kararlı anlamına geliyor. Yani devremiz HIGH veya LOW konumlarının ikisinde de kararlı bir şekilde kalabiliyor.
Hemen devre şemamıza geçelim ve neler olduğunu anlamaya çalışalım.
Devre Şeması (Çift Buton)
NE555’in bistable multivibrator kurulumunda herhangi bir kondansatör bulunmuyor. Ancak devre şemasını incelediğimizde tetikleyici buton sayısının ikiye çıktığını görüyoruz. Her iki buton kendi PULL-UP direnci ile (R1 ve R2) pozitif hatta bağlı. Yani butonlara basıldığında ilgili pinlere LOW sinyali gönderiyoruz.
Tetik butonu çıkışı HIGH konumuna geçirirken, Reset butonu ise tekrar LOW konumuna geçiriyor. Butonlara basılmadığı süre boyunca NE555 çipi son ayarlanmış konumunu korumaya devam ediyor. Yani hangi durumda kalırsa kalsın kararlı bir halde bekliyor.
Tahmin edeceğimiz üzere bu kurulumu cihazlarımızda ON-OFF butonları olarak kullanabiliriz.
Devre Şeması (Tek Buton)
Yukarıda iki buton kullanan bir devre görmüştük. Biraz uyanık davranarak buton sayısını teke düşürmek mümkün. Bunu da bir kondansatör yardımıyla yapıyoruz. Devre aslında bir astable multibrator gibi çalışıyor, ancak kondansatörün bağlı olduğu tetik pini bir buton aracılığıyla kesildiği için kendi kendine harekete geçemiyor.
Butona basıldığında R3 üzerinden şarj olmuş C1 kondansatörü tetik pinini bir an için yukarıya çekiyor ve çıkışın konumu değişiyor. Buton kaldırıldığında kondansatör tekrar şarj oluyor ve butona tekrar basıldığında bir sonraki konuma geçiyor.
Böylece butona her bastığımızda çıkış sırasıyla HIGH veya LOW olarak değişiyor. Bu yöntemle tek butonlu bir ON-OFF sistemi yapabilmemiz mümkün oluyor.
Sırada Ne Var?
555’in en temel kurulumlarını öğrendiğimize göre kendisiyle biraz oynamanın zamanı geldi. Sıradaki bölümde NE555 çipini kullanan eğlenceli örnek devrelere yer vereceğiz.
Arduino’da iyi olmak için öncelikle elektronikte iyi olmak gerekir. Türkiye’nin en iyi temel elektronik eğitim seti ARDUINO ÖNCESİ TEMEL ELEKTRONİK EĞİTİM VE DENEY SETİ‘ni keşfedin. Gereksiz bilgilerden arındırılmış basit ve eğlenceli anlatımla ELEKTRONİK öğrenin ve Arduino’ya METE HOCA farkıyla güçlü başlayın!
ÖZGÜN ve KULLANIŞLI projeler yapabilmek için ARDUINO’yu doğru öğrenmek gerekir. Arduino’ya güçlü başlamanın en iyi yolu ARDUINO’YA GÜÇLÜ BAŞLANGIÇ EĞİTİM VE PROJE SETİ‘dir. Arduino Uno üzerine kurulu olan set ile bu müthiş geliştirme platformunu tüm detaylarıyla anlayacak, başka hiçbir yerde bulamayacağınız inceliklerini öğrenecek ve en sık kullanılan Arduino sensör ve modüllerine aşina olacaksınız.
